سم سرخ سرطان زا در گوجه فرنگی، چه کسی پاسخگوست؟

شاید آن روزها که گوجه فرنگی از کشور پرو به انگلستان و هلند و بعد از آن کشورهای شرقی رسید، کسی فکر نمی کرد روزی بیاید که این میوه که در گیاه شناسی از آن به عنوان سبزی یاد می کنند انقدر خبر ساز شود که هر سال در رسانه های کشور جایی برای خود داشته باشد.
به گزارش شهرخبر، در واقع هر سال با رسیدن فصل سرد موج گرانی گوجه فرنگی آغاز می شود و تا آنجا پیش می رود که گوجه را برای مدتی از سبد خانوارها حذف می کند.

امسال نیز این اتفاق رخ داد و گوجه حتی در برخی محله های تهران تا کیلویی 10 هزار تومان نیز فروخته شد.

اما این همه ماجرای گوجه ای امسال نبود و به تازگی خبر آلودگی گوجه فرنگی ها به سم سرخ نیز بار دیگر افکار عمومی را به خود جلب کرده است.

*آلودگی گوجه در شبکه های اجتماعی

ماجرا هم از این قرار است که در روزهایی که هر روز با طلوع خورشید خبر جدیدی از آلودگی مواد غذایی روی خط رسانه ها می رود این بار نوبت یک پیام تکدختری بود که گوجه را آلوده اعلام کند.

متن پیام از این قرار بود:

بسیار مهم وفوری...

لطفاازخوردن واستفاده ازهرگونه گوجه در غذاها و یاسالاد ویا به هرنحوی اکیدا خودداری کنید چرا که با بی مسوولیتی بازرسان و دست اندرکاران دولتی تمامی کشاورزان سودجو بااستفاده از سمی به نام سم سرخ که فوق العاده خطرناک وسرطانزا میباشد گوجه های خود را روانه بازار می کنند.

این سم که بانام (Finish) که ساخت چین است وبه صورت قاچاق به واسطه افرادی سود جو و خدانشناس بدست کشاورزان میرسد و پس از پاشیده شدن توسط سم پاش گوجه های سبز را در عرض چند روز قرمز میکند که کشاورزان از این طریق گوجه های خود را زود تر از دیگر کشاورزان مناطق دیگر کشور روانه بازار می کنند. دوستان این سم عوارض جبران ناپذیری بر روی دستگاه گوارش ازجمله معده و روده گذاشته وچه بسا که دلیل زیادی از این سرطانها ومرگ ومیر همین سم وسهل انگاری مسئولان است.

همچنین توجه داشته باشید که در حال حاضر کشاورزان شهرستان بهبهان از این سم استفاده میکنند. لطفا به اشتراک بگذارید شاید به دست مسولان برسد.

خبری که البته به گوش مسئولان رسید و این بار به نوعی تکذیب هم نشد.

این در حالی بود که پیش از این شایعه آلودگی نارنگی های وارداتی به یک کرم کشنده در رسانه های گروهی پیچید و تکذیب شد.

هورمون نه سم!

در واقع، در پی مطرح شدن استفاده کشاورزان از نوعی سم چینی خطرناک برای رسیدن گوجه فرنگی، معاون سازمان حفظ نباتات به تازگی اعلام کرده: گرچه این ماده که نوعی هورمون است که در آمریکا و اتحادیه اروپا به عنوان ماده مجاز ثبت شده، اما تا در ایران شناخته و ثبت نشود، استفاده از آن مجاز نیست.

یحیی ابطالی معاون سازمان حفظ نباتات در این باره گفت: این ماده که برای زودتر رسیدن گوجه فرنگی استفاده می شود یک ماده سمی نیست و هورمونی است که در سال 1905 در آمریکا و در سال 2006 در اتحادیه اروپا به عنوان ماده هورمونی مجاز در زودتر رسیدن برخی محصولات کشاورزی ثبت شده است.

وی افزود: به محض رسیدن گزارش استفاده از این ماده هورمونی در مزارع کشور، سازمان حفظ نباتات نامه ای در تاریخ 23 تیرماه سال جاری به سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت و درمان آموزش پزشکی مبنی بر ارائه نظر فنی از سوی این سازمان، ارسال کرد.

ابطالی گفت: سازمان غذا و دارو در تاریخ سی ام شهریورماه در پاسخ به این نامه اعلام کرد که با توجه به عدم شناخت نسبت به این ماده و ثبت نشدن آن در کشور، اقدامات لازم جهت عدم مصرف آن در مزارع را انجام دهید. نهایتا در بیستم مهرماه و قبل از فرا رسیدن برداشت گوجه فرنگی به همه استان ها اعلام شد که علی رغم مضر نبودن این ماده به دلیل ثبت شدن آن در اتحادیه اروپا و آمریکا تا زمانی که این هورمون در کشور به ثبت نرسیده است، هیچ کشاورزی حق استفاده از آن را ندارد.

معاون سازمان حفظ نباتات یادآور شد: برخی از محصولات مانند انگور، خیار و غیره رشدشان پس از برداشت کاملا متوقف می شود. اما برخی دیگر از میوه ها مانند گوجه فرنگی، خرمالو، موز، پرتقال و غیره جزو محصولاتی هستند که پس از برداشت می توانند تحت شرایط خاص رسیده شوند و دوره رشدشان را ادامه دهند که برای این میوه ها در همه دنیا از مواد و هورمونی مجاز استفاده می کنند، مانند گاز اتیلن مصنوعی یا طبیعی که برای رسیدن موز از آن در جهان استفاده می شود.

سخنان ابطالی در واقع به نوعی وجود این سم را که از آن به عنوان هورمون نام برده شد تایید کرد هر چند که مضر بودن آن تکذیب شد.

میوه فروشان چه می گویند؟

با وجود این سخنان اما بنا بر گزارش میدانی شهر خبر از میوه فروشی ها بسیاری با این هورمون که به سم معروف است آشنا هستند.

احد صاحب یک میوه فروشی بزرگ در غرب تهران در این خصوص می گوید: در بندر عباس آشنایی داریم که گوجه پرورش می دهد و همین امسال که گوجه گران شد برای بردن سود بیشتر از سم سرخ برای زودتر رسیدن گوجه ها استفاده کرد.

این میوه فروش تاکید می کند:البته می گویند در مزه و شکل این گوجه ها تفییری ایجاد نمی شود اما من معتقدم هر چیز مصنوعی مزه طبیعی را از بین می برد.

صالح، یک میوه فروش در نواحی مرکزی تهران و در محدوه خیابان آزادی نیز می گوید: درباره سم سرخ شنیده ام اما نمیدانم گوجه هایی که از میادین میوه تهیه کردیم با این سم رشد کرده اند یا نه؟

او در پاسخ به این سوال که درباره سم سرخ چه می دانید، می گوید: معمولا میوه دادن بوته گوجه فرنگی 80 روز یا بیشتر طول می کشد که برای رسیده شدن گوجه ها به بازار آنها رابا این سم تغزیه می کنند و این زمان بسیار کوتاه می شود.

صالح تاکید می کند: البته به نظر من این سم نیست نوعی کودشیمیایی است که همیشه هم استفاده می شده!

مالک میوه فروشی در شرق تهران اما از سم سرخ چیزی نمی داند.او در این خصوص می گوید: ازآنجایی که مردم ایران عادت دارند هر چه گران شد، بیشتر بخرند و بر گرانی دامن بزنند به نظر من این شایعه پخش شده تا مردم در روزهایی گرانی گوجه ،کمتر گوجه بخرند.

او در پایان می گوید: 30 سال است میوه فروشم و درمیادین میوه رفت و امد دارم اما چیزی از سم سرخ نشنیده ام.

نظر یک پزشک در خصوص سم سرخ

در این میان اما دکتر علی مجیدی پزشک عمومی و متخصص تغزیه درباره شنیدن خبر آلوده بودن گوجه فرنگی ها به سم سرخ می گوید: این خبر در تکدختر برای من هم فرستاده شده که توجهم را جلب کرد.

او ادامه می دهد: روزانه مراجعان بسیاری در خصوص مشکلات گوارشی در مطب دارم که بسیاری از آنها هم بعد از آزمایشات دقیق مبتلا به ناراحتی های پیشرفته مانند سرطان معده هستند اما در هر حال هرگز ثابت نشده که به تنهایی یک هورمون و یا حتی یک سم بتواند تنها دلیل سرطان های گوارشی باشد.

این پزشک تاکید می کند: هر چند خارج کردن رشد میوه و سبزیجات از حالت طبیعی را به طور کلی نمی پسندم اما وقتی به گفته مسئولین این سم سرخ یا همان به نوعی هورمون رشد در اروپا و آمریکا تایید شده است پس نمی تواند مشکل خاصی ایجاد کند.

گفتنی است تلاش ها برای تماس با وزارت بهداشتی ها در این خصوص بی نتیجه ماند و امید است مسولین محترم در وزارت بهداشت در خصوص این سم اظهار نظر کنند تا بی اعتمادی به مواد غذایی تولید داخل کمتر شود و کمتر شاهد شایعات اینچنینی در فضای مجازی باشیم.

دیابت عصبی

دیابت عصبی

گاه واژه هایی بین مردم رایج می شود که معادل علمی دقیق ندارد، ولی رایج شده است و مرتب به کار برده می شود. دیابت عصبی یکی از این موارد است؛ واقعیت این است که از نظر علم پزشکی واژه ای به این نام وجود ندارد، ولی به دلیل کاربرد زیاد بین مردم سعی خواهیم کرد در این مطلب معادل علمی دیابت عصبی را شرح دهیم.

وقتی قند خون یک فرد، حداقل دو بار در حالت ناشتا از ۱۲۶ بالاتر باشد یا بعد از خوردن غذا از ۲۰۰ بالاتر رود به دیابت مبتلاست. اما هم افراد دیابتی و هم افراد سالم (غیر دیابتی) وقتی تحت فشارهای عصبی قرار گیرند، قند خونشان بالاتر می رود و وقتی آرام باشند اندکی بهبود پیدا می کنند. علت این موضوع مشخص است؛ هورمون های استرس که سردسته آنها آدرنالین و نورآدرنالین است هنگام تنش عصبی، وارد خون می شود. این هورمون ها قند خون را از ذخایر بدن آزاد می کنند و از طرفی با ایجاد مقاومت نسبت به انسولین جلوی مصرف قند از سوی سلول های عمومی بدن را می گیرد تا این قند به مصرف مغز که بی نیاز از انسولین می تواند از قند بهره مند شود، برسد؛ البته حین استرس هورمون های دیگری مثل گلوکاگون، هورمون رشد و کورتیزول نیز ترشح می شود که آنها هم با ساز و کاری مشابه موجب افزایش قند می شود.

بالا رفتن قند حین استرس در واقع مکانیسم تدافعی بدن است که مغز را با جریان بالای قند تغذیه کند تا فرد بتواند بخوبی بر استرس فائق آید.
انواع استرس هایی که می توانم مثال بزنم شامل ازدواج، طلاق، دوری ناگهانی از فرزند یا پدر و مادر و استرس های جسمی مثل بیماری های شدید، بلوغ و تصادفات است. از استرس های بسیار رایج دیگر در پزشکی انواع جراحی های سبک و سنگین است. جراحی های کوچک دندان و لثه، انواع جراحی های کوچک که در مطب انجام می شود و جراحی های بزرگ که با بیهوشی همراه است، همه می تواند استرس های بسیار شدیدی به فرد وارد کند و با مکانیسم های گفته شده قند خون را به بالاترین حد ممکن برساند.

به این ترتیب بیماران دیابتی حین استرس دچار قند خون خیلی بالا می شوند. گاهی هم فرد دچار دیابت ملایم است یا دچار پره دیابت یا دیابت مخفی است، ولی حین استرس قند خونش بالا می رود و تازه متوجه بیماری خود می شود. اینها شرایطی است که مردم به آن دیابت عصبی می گویند. گر چه ممکن است بعد از استرس بیمار دوباره قند خون طبیعی پیدا کند، اما باید دانست که در بیشتر این موارد به هر حال بیمار دچار دیابت شده است یا بزودی مبتلا خواهد شد. در این موارد نیز باید دیابت درمان شود، زیرا انواع استرس ها در زندگی روزمره وجود دارد و این افراد مکرر دچار بالا رفتن قند خون می شوند و نیازمند اتخاذ روش های درمانی هستند.

فاکتور رشد شبه انسولین،( insulin-like growth factors (IGFs

پروتئینهایی با ملوکول کوچک که با ساختار مشابه انسولین هستند. که در بدن در پاسخ به هورمون رشد GH آزاد شده و در رشد و متابولیسم سلولهای زیادی دخیل هستند و در واقع عواملی هستند که از طریق آنها هورمون رشد اثرات خود را القاء می کند همچنین نوعی سیتوکین به شمار می آیند . (سیتوکین‌ها دسته‌ای از مولکول‌های پروتئینیمحلول در آبهستند که از سلول‌های گوناگون و بیشتر در پاسخ به یک تحریک٬ ترشح می‌شوند و وظیفهٔ انتقال پیام بین سلول‌هارا برعهده دارند. پی‌آمد حضور سیتوکین٬ تغییر در رفتار سلول‌های دارای گیرنده سیتوکین ترشح شده از جمله رشد٬ تغییر و یا مرگ سلول است. کنش و اثر سیتوکین تولید شده از یک سلول بیشتر بر سلول‌های پیرامون همان سلول را شامل می‌گردد ولی می‌تواند کنش‌سیستمی و اثر بر تمامی ارگانیزم را بدنبال داشته باشد. سیتوکین دارای اثر اتوکراین و پاراکراین بوده و می‌تواند مانند یک هورمون اثراتی بر سلول‌های بسیار دورتر از خود نیز داشته باشد.)

به فاکتور های رشد شبه انسولینی سوماتو مدین نیز گفته می شوند و بر همین اساس که این مواد واسطه عمل هورمون رشد هستند به هورمون رشد سوماتو تروپ گفته می شود زیرا هورمون رشد محرک  آزاد سازی سوماتومدین ها یا IGFها بوده و از این فاکتور ها به عنوان  واسطه اثرات رشدی خود سود می برد  به دلیل اینکه سوماتومدین ها اثراتی شبیه انسولین بر سلول ها دارند (اثرات آنابولیکی ) ،فاکتور های رشد شبه انسولینی نامیده شده اند این فاکتور ها باعث تحریک و افزایش ورود گلوکز به سلول و تحریک پروتئین سازی در سلول و محرک آزاد سازی اسید های چرب و فرا خوانی اسید های چرب از بافت های چربی به خون می باشد در واقع می توان گفت که اثرات متابولیک هورمون رشد یعنی تحریک پروتئین سازی وافزایش متابولیسم چربی ها به نوعی اثرات IGF یا سوماتومدین است . با کلیک ادامه مطلب بقیه مطالب را پیگیری کنید.

شانس مادر شدن برای این خانم ها کمتر است

متاسفانه کسانی که کم کاری تیرویید دارند، چاق هم می شوند و این دو موضوع کنار هم مشکل را بیشتر می کند. امروزه یکی از مشکلات اکثر خانم ها چاقی و اضافه وزن است. کمتر خانمی بر این باور است که چاقی می تواند باعث ناباروری شود اما این موضوع از نظر علمی کاملا به اثبات رسیده است. مطالعه های متعدد نشان داده ، زنانی که اضافه وزن دارند یا چاق هستند در مقایسه با زنانی که وزن طبیعی دارند، مدت زمان بیشتر و دشوارتری را برای باردارشدن سپری می کنند. به علاوه پس از باردارشدن نیز احتمال ناموفق بودن بارداری در آنها بیشتر است. اضافه وزن در مردان و زنان منجر به افزایش میزان هورمون ها در بدن می شود و هورمون ها نیز فرآیند باروری را تحت تاثیر قرار می دهند.
در گفت وگو با دکتر ابوالفضل مهدی زاده، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران توضیحات بیشتری را در این زمینه جویا شدیم:
آقای دکتر! این موضوع صحت دارد که چاقی ناباروری می آورد؟
بله، اضافه وزن باعث افزایش میزان هورمون ها در بدن می شود و هورمون ها نیز فرآیند باروری را تحت تاثیر قرار می دهند. ترشح غیرطبیعی هورمون ها می تواند تاثیرات منفی بر تولید تخمک داشته باشد. در زنان، وزن زیاد باعث افزایش تولید انسولین می شود که عامل نامنظم شدن تخمک گذاری است. همچنین بین چاقی، افزایش تولید انسولین و ناباروری ارتباطی وجود دارد که به این همراهی نشانگان تخمدان پلی کیستیک گفته می شود. به عبارت ساده تر در خانمی که چاق است، سیستم هورمونی از سیکل منظم خارج می شود و فرد مقاومت انسولینی پیدا می کند و تخمک گذاری قطع می شود. با چاق ترشدن خانم ، میزان هورمون های مردانه بالاتر می رود، فرد جوش می زند و مشکلات بسیاری از جمله تخمدان پلی کیستیک پیدا می کند. مطالعه های جدید نشان داده خانم هایی که تخمدان پلی کیستیک دارند و وزن کم می کنند، خودبه خود باردار می شوند.
چند وقت قبل از باردارشدن باید برای کم کردن وزن اقدام کرد؟
خانمی که وزن بالا دارد، باید ۳ تا ۶ ماه قبل از بارداری با رژیم گرفتن، وزن خود را پایین بیاورد. اگر BMI بالای ۴۵ بود نیز نیاز به جراحی است. به خانمی که تحت جراحی قرار می گیرد، توصیه می شود فورا باردار نشود اما خانمی که با رژیم و ورزش لاغر می شود می تواند به سرعت بعد از کاهش وزن باردار شود در طول بارداری نیز با توجه به شرایط فرد مکمل های مورد نیاز تجویز خواهد شد.
یکی از خوانندگان پرسیده بودند که در عین داشتن اضافه وزن مبتلا به کم کاری تیرویید نیز هستند، ایشان می توانند باردار شوند؟
متاسفانه کسانی که کم کاری تیرویید دارند، چاق هم می شوند و این دو موضوع کنار هم مشکل را بیشتر می کند. کم کاری تیرویید یکی از اساسی ترین مشکلات در زمینه باردارشدن است. خانم هایی که مبتلا به کم کاری تیرویید هستند، معمولا باردار نمی شوند و اگر باردار شوند خطرات بسیاری خود آنها و جنین شان را تهدید می کند. هورمون تیرویید می تواند روی نظم قاعدگی، باروری، سطح استروژن و پروژسترون خون، بارداری موفق و سقط جنین، شیر دادن و یائسگی تاثیر بگذارد. وقتی خانمی کم کاری تیرویید داشته باشد، برای جبران این مساله هورمون TRH از غده هیپوتالاموس آزاد می شود، اما TRH به طور ناخواسته باعث افزایش پرولاکتین می شود که یکی از هورمون هایی است که در مساله باروری دخیل است و اگر بیش از حد باشد، تخمک گذاری صورت نمی گیرد و سیکل های بدون تخمک گذاری مانع از باردارشدن می شوند. TRH وقتی بالا می رود، کلاژن در خون بالا می برد و این مساله باعث ترشحات شیری از سینه ها می شود. این موضوع نیز خود مانع تخمک گذاری می شود. از طرف دیگر هورمون تیرویید باعث می شود هورمون هایی مثل استروژن و پروژسترون به درستی کار نکنند. پس کم کاری تیرویید اختلالات هورمونی نیز ایجاد می کند.
آیا درمان کم کاری به باردار شدن آنها کمک می کند؟
بله، توصیه می شود خانمی که کم کاری شدید تیرویید دارد برای باردارشدن حتما به پزشک غدد مراجعه کند تا درمان شود. متخصص غدد به خانمی که کم کاری تیرویید دارد، دارو می دهد تا با تنظیم هورمون ها شانس بارورشدن بیشتر شود.
گاهی می بینیم خانمی مبتلا به کم کاری است و باردار می شود!
درست است. در عده ای از خانم ها کم کاری تیرویید خفیف است و خانم باردار می شود اما این خانم ها هم باید طی بارداری، حتما تحت درمان قرار بگیرند، چون در غیر این صورت جنین دچار مشکلاتی نظیر عقب ماندگی ذهنی و... می شود اما بعد از درمان، جنین مشکلی پیدا نخواهد کرد.
آیا درمان ها روی جنین اثر منفی ندارند؟
نه، درمان های دارویی و طبی روی جنین تاثیر منفی نمی گذارد. در دوران شیردهی نیز مصرف داروهای کم کاری تیرویید مغایرتی با شیردهی ندارد.
بسیاری از خانم هایی که تحت درمان هستند وقتی باردار می شوند دارو را قطع می کنند! این کار به صلاح است؟
نه، کاملا اشتباه است. برعکس خانمی که کم کاری تیرویید دارد و تحت درمان است و باردار می شود نیاز به درمان بیشتری دارد. در این خانم ها حتی دوز دارو باید بالاتر برود و لازم است زیر نظر پزشک درمان هایشان را ادامه دهند.

شب زنده داری بیمارتان می کند؟

فراموش نکنید دیر خوابیدن و دیر بلندشدن از خواب باعث می شود نه تنها مواد سمی از بدن دفع نشود، بلکه در روند بسیاری از برنامه های حیاتی ارگان های مختلف بدن نیز کاستی رخ بدهد. بارها و بارها در مطالب تان دیده ام که به خواب شبانه زود تاکید زیادی می کنید، چه برای کاهش وزن و چه برای افزایش وزن، می خواهم بدانم علت این همه تاکید چیست؟
قبل از پرداختن به هر نکته ای باید بدانید که خواب کافی و به موقع در کنار یک برنامه غذایی اصولی در چند مورد نقش اساسی دارد؛ اول از همه به حفظ سلامت بدن کمک می کند، همچنین باعث جذب مواد معدنی شده و در راستای همین مواد زائد را از بدن دفع می کند. اما در ادامه بهتر است بدانید در هر ساعتی چه اتفاقاتی رخ می دهد.
ساعت ۹ تا ۱۱ شب زمانی است برای از بین بردن مواد سمی و غیرضروری که این عملیات توسط آنتی اکسیدان ها انجام می شود. در این ساعات بهتر است بدن تان در حال آرامش باشد، در غیر این صورت بر سلامتی خود اثر منفی گذاشته اید.
ساعت ۱۱ تا یک نیمه شب عملیات از بین بردن مواد سمی در کبد ادامه دارد، البته اگر شما در خواب عمیق غوطه ور باشید. ضمنا در این مدت، با فعال تر شدن هورمون رشد و بازسازی، ترمیم بافت های آسیب دیده و جایگزینی سلول های از بین رفته صورت می پذیرد.
ساعت یک تا سه نیمه شب، عملیات سم زدایی در کیسه صفرا طی یک خواب عمیق به طور مناسب انجام می گیرد.
ساعت سه تا پنج صبح، عملیات سم زدایی در ریه ها اتفاق می افتد. برخی مواقع دیده می شود که افراد در این زمان به سرفه یا عطسه شدید دچار می شوند.
ساعت ۵ تا ۷ صبح، ادامه این عملیات در روده بزرگ کامل تر شده و نهایتا به عمل دفع مواد زائد منجر می شود.
ساعت ۷ تا ۹ صبح جذب مواد مغذی به بهترین وضع صورت می گیرد، پس بهتر است صبحانه را میل کنید. افرادی که بیمار هستند، بهتر است صبحانه را ساعت ۶:۳۰ میل کنند. لازم به یادآوری است که در بین وعده های غذایی صرف صبحانه از اهمیت ویژه ای برای سلامتی و نشاط برخوردار است.
کسانی که می خواهند تناسب اندام داشته باشند، بهتر است ساعت صرف صبحانه برای آنها ۷:۳۰ تعیین شود.
کسانی که اصلا صبحانه نمی خورند، بهتر است عادت خود را تغییر دهند و ساعت ۹ یا ۱۰ صبح صبحانه بخورند و از آن پس مشاهده کنید که چقدر قدرت تحمل و یادگیری آنها افزون تر و خستگی و دلمردگی شان کمتر و کمتر می شود.
از نیمه های شب تا ساعت چهار صبح، مغز استخوان ها عملیات خونسازی را انجام می دهد.
باتوجه به نکاتی که گفته شد، شاید خیلی از افراد از این به بعد سعی کنند عادت های شب زنده داری خود را ترک کنند یا برای داشتن بدنی سالم تر ساعت خواب شان را درست تنظیم کنند. فراموش نکنید دیر خوابیدن و دیر بلندشدن از خواب باعث می شود نه تنها مواد سمی از بدن دفع نشود، بلکه در روند بسیاری از برنامه های حیاتی ارگان های مختلف بدن نیز کاستی رخ بدهد.
همچنین در مورد افرادی که شب زنده دار هستند و در طول روز به خواب می روند، باید به این نکته اشاره کرد که اگر توجه داشته باشند، روزبه روز کسل تر، بی حوصله تر و بدن شان شل تر و استخوان آنها از مواد معدنی تهی تر می شود و به دفع کلسیم می پردازد. چراکه هورمون های فعال شده جهت کار، حرکت و تحکیم بافت های مختلف بدن به کار گرفته نمی شود.