فرق ناصبی با وهابی در چیست؟

موضوع ناصبی بودن از ابتدای خلافت امام علی(ع) وجود داشته، به خلاف وهابیت که سابقه چندانی ندارد. ناصبی‌ها به حضرت علی(ع) ناسزا و لعن و نفرین ‌کرده و از حضرتشان برائت می‌جستند، اما بسیاری از افرادی که امروزه به نام وهابی‌ و سلفی شناخته می‌شوند، با آنکه بسیاری از فضائل و مناقب آن‌حضرت را که در قرآن و روایات آمده انکار می‌کنند، اما به حضرتشان احترام گذاشته و مانند ناصبی‌هایی چون بنی‌امیه و خوارج نهروان به ایشان دشنام نمی‌دهند، با این وجود، آنان به شدت با شیعیان اهل بیت بنای دشمنی گذاشته و از هر اقدامی علیه آنان فروگذار نمی‌کنند.
سنی سلفی؛ افرادی هستند که ادعای پیروی از پیشینیان صالح و یا صحابه و تابعین را دارند.

ابن ‌تیمیه مذهب سلفی‌گری را در قرن هفتم احیا کرد و آتش اختلاف را میان جهان اسلام شعله‌ور ساخت. پس از وی، شاگردش ابن ‌قیم برای زنده نگاه داشتن این اندیشه بسیار کوشید.
«سلف» در لغت به معنای «پیشین» و «گذشته» است. سلف، اصلی است که بر تقدم و سبقت دلالت دارد. پس سلف کسانی هستند که در گذشته بوده‌اند.[1] «سَلَفُ الرجل»؛ یعنی «پدران گذشته مَرد».[2]
با توجه به این تعاریف، سلف معنایی نسبی دارد؛ هر زمانی، سلفِ زمان آینده خود است و در برابر آن، «خَلَف» قرار دارد؛ به عبارت ‌دیگر، ما نسبت به آیندگان، «سلف» و نسبت به گذشتگان «خلف» شمرده می‌شویم.[3]
معنای متداول سلف نزد عموم مسلمانان، همان معنایی است که از ظاهر این لفظ استفاده می‌شود و هنگامی که «صالح» به آن اضافه گردد، به معنای گذشتگانی است که برای آیندگان مایه افتخار و سربلندی بوده‌اند. از این منظر، پیشینیان به سبب انتقال معارف اسلامی به نسل‌های بعدی و مجاهدت‌هایی که برای حفظ کیان دین متحمل شده‌اند، دارای ارزش و احترامند. البته بی‌شک نزدیکی به عصر بعثت نیز به سبب قداست پیامبر گرامی اسلام(ص)، خود عاملی برای احترام و عظمت گذشتگان شده است.

برخلاف ناصبی‌گری، سلفی‌گری در قرنهای اولیه بعد از اسلام وجود نداشته و این معنا در بدعتی ریشه دارد که ابن ‌تیمیه در قرن هفتم ایجاد کرد. وی برخلاف گذشتگان به مفهوم‌پردازی واژه «سلف» پرداخت و آن‌را در معنایی به‌کار برد که تا آن زمان، اندیشمندان اسلامی چنین معنایی را درباره سلف اراده نکرده بودند. مهم‌ترین بدعتی که ابن تیمیه و سپس سلفیان پس از او ‌بنیان نهادند، گسترش منابع تشریع به صحابه، تابعین و تابعین تابعین بود.
ابن ‌تیمیه گفته است: «سلف، کسانی هستند که در سه قرن اول اسلام زندگی می‌کردند و دارای تمامی فضایل بودند و آنان برای حل هر مشکلی، شایسته‌تر از سایرین هستند».[4]
وی سپس توصیه می‌کند: «بر شما باد به آثار سلف. آنان آنچه را موجب شفا و کفایت است، آورده‏اند و پس از آنها کسی چیزی که آنان ندانند، نیاورده است».[5]
درباره بعضی از معتقدات فرقه وهابیت سلفی نمایه «عقاید وهابیت»، سؤال 1480 را مطالعه کنید.

پی نوشت:
[1]. ابن فارس، احمد بن فارس، معجم مقاییس اللغه، ج 3، ص 95، قم، مکتب الاعلام الاسلامی‏، چاپ اول، 1404ق.
[2]. جوهرى، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج 4، ص 1376، بیروت، دار العلم للملایین، چاپ اول، 1376ق.
[3]. همان.
[4]. ابن تیمیه حرانی، أحمد بن عبد الحلیم، مجموع الفتاوى، ج 4، ص 157 – 158، مدینه، مجمع الملک فهد لطباعة المصحف الشریف، 1416ق.
[5]. همان.

گاهنامه ی ادبی شماره 2 بهمن ماه 91

   قرابت معنایی

قرابت معنایی مهم ترین بخش از پرسش های کنکور را تشکیل می دهد.(در آزمون های سراسری 8تا 9 سوال از 25 سوال)

پاسخ به سوالات این مبحث نیاز به تسلط قابل قبول بر همه ی موضوعات ادبی یعنی معنی واﮊه ,املای واﮊه,آرایه های ادبی,ساختار دستوری و...دارد.

*منابع مطالعه جهت پاسخ گویی به سوالات قرابت معنایی:

1.اطلاعات بالای درس: برخلاف تصور داوطلبان,اطلاعات بالای درس ها فقط شامل تاریخ ادبیات نیستند در بسیاری از درس ها موضوع درس و طرز تفکر شاعر و نویسنده در ابتدای درس معرفی شده است و در مواردی مستقیما به «مفهوم درس»اشاره می کنند.

2.متن درس: متن کامل درس ها به ویژه آن هایی که به طور مشخص مفهوم عاشقانه,عرفانی یا تعلیمی دارند.

3.توضیحات: در بخش توضیحات علاوه بر معنی بعضی شعرها و عبارات به مفهوم کلی آن هم اشاره شده است.

4.خودازمایی: گاهی در خودازمایی پایان درس,بیت یا عبارتی از آن درس برجسته شده و مفهوم آن مورد سوال قرار گرفته است.مسلم است که چنین مفهومی مورد توجه طراح کنکور خواهد بود.

5.کتاب زبان فارسی(3): مفاهیم مطرح شده در کتاب زبان فارسی(3)هم از منابع بسیار مهم در این زمینه است, پس باید ابیاتی که در این کتاب نیز آ مده است را حتما مد نظر قرار دهیم.

شگرد های طراحی سوال:

دو بخش کلی سوالات قرابت معنایی و شیوه ی پاسخ گویی به آنها این طور است:

الف)سوالات مثبت:  قرابت دارد/ قرابت بیشتری دارد  :                                 درپاسخ به چنین سوالاتی,حساسیت زیادی به خرج دهید و برای انتخاب گزینه ی درست به چیزی کمتر از«یک قرابت مشخص و مطمئن»راضی نشوید.فقط بیتی را انتخاب کنید که با صورت سوال یک تناسب غیر قابل انکار داشته باشد.

ب)سوالات منفی: قرابت ندارد/ قرابت کمتری دارد/  با همه قرابت دارد به جز...  :    در این مورد حساسیت را کمتر کنید و فراموش نکنید که سه تا از گزینه ها مجبورند با صورت سوال قرابت داشته باشد پس سه گزینه را - حتی با قرابت جزئی- قبول کنید و گزینه ای را که در مقایسه با بقیه بی ارتباط به نظر می رسد را انتخاب کنید.   

مهارت های پاسخ گویی:

در یک قرابت معنایی یک مهارت فوق العاده تخصصی و با برنامه است که ما باید "منظور شاعر و نویسنده" را بفهمیم برای رسیدن به این هدف مهم ترین مراحلی را که باید در نظر گرفت عبارتند از:

1.درست خواندن بیت یا عبارت

2.مرتب کردن ساختار دستوری جمله ها بخصوص در شعر

3.ترجمه ی بیت یا عبارت به فارسی روان

4.درک معنی واژها ی خاص از قبیل: نمادها,استعاره ها,تلمیحات

5.تبدیل معنی به مفهوم(مفهوم منظور کلی را در کوتاه ترین کلمات بیان می کند به طوری که قابل گسترش به همه ی ابیات و عبارات مشابه باشد)