رابطه گروه خونی با سکته و سرطان

کارل لندشتاینر، زیست‌شناس اتریشی وقتی در سال 1930 جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی را به خاطر کشف گروه‌های خونی دریافت کرد، شاید گمان نمی‌کرد که 85 سال بعد مشخص شود، دانستن این‌که هر شخص واجد چه گروه خونی است بتواند شانس ابتلای او به برخی بیماری‌ها را نیز مشخص کند.
به گزارش جام جم آنتکدختر، امروزه می دانیم که همه ما واجد یکی از گروه های خونی O، A، B و AB هستیم و سال هاست که دانشمندان به مطالعه صفات وراثتی وابسته یا تأثیرپذیر از گروه های خونی پرداخته اند.

در این بین گاهی وجود ارتباط بین صفات مختلف و گروه های خونی اثبات و در بسیاری از موارد نیز رد شده است.

این بار در پژوهش جالب توجهی که در شمال شرق ایران انجام شده و نتایج آن در نشریه علمی BMC Medicine منتشر شده است، پژوهشگران نشان داده اند، گروه های خونی می تواند در شانس ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی و برخی سرطان ها موثر باشد.

نتایج این مطالعه نشان می دهد کسانی که گروه خونی A، B یا AB دارند، نسبت به کسانی که گروه خونی O دارند بیشتر در معرض خطر بیماری های قلبی هستند و ممکن است طول عمرشان کوتاه تر باشد. اما اگر گروه خونی تان O نیست نباید نگران باشید، زیرا بروز خطرات قلبی و به طور کلی طول عمر هر فرد تابع عوامل مختلف و پیچیده ای است.

در مطالعه ای که در شمال ایران در مدت هفت سال انجام شده است، محققان حدود 50 هزار فرد میانسال و مسن را زیرنظر گرفتند.

آنها متوجه شدند که کسانی که گروه خونی شان O نیست در مقایسه با کسانی که گروه خونی O دارند، 9 درصد به دلایل مختلف و 15 درصد هم در اثر بیماری های قلبی و عروقی دچار مرگ ومیر بیشتر می شوند.

دکتر آرش اعتمادی، اپیدمیولوژیست موسسه ملی بهداشت در ایالات متحده و از محققان همــــکار در این پروژه به Live Science گفت: برای من بسیار جالب بود که افرادی با گروه های خونی خاص ـ جز دارندگان گروه خونی O - با ریسک بالاتری در اثر بیماری های خاص از دنیا می روند.

در این مطالعه محققان بررسی کردند که آیا داشتن گروه خونی خاص ارتباطی با بروز سرطان معده- که درصد ابتلای بالایی در میان ساکنان شمال شرق ایران دارد-داراست یا خیر. بر اساس نتایج این مطالعه که بیست و چهارم دی به صورت آنتکدختر در ژورنال «BMC Medicine» منتشر شده است، مشخص شد افرادی که گروه خونی غیر از O دارند در مقایسه با دارندگان گروه خونی O ریسک 55 درصدی بالاتری برای ابتلا به سرطان معده دارند.

نکته جالب توجه اینجاست، با این که محققان عوامل دیگری مثل سن، جنسیت، مصرف سیگار، وضع اقتصادی ـ اجتماعی و قومیت را نیز در نظر گرفته بودند، کماکان ارتباط بین گروه خونی و خطر بروز بیماری ها و طول عمر وجود داشت.

دکتر اعتمادی در گفت وگو با «Live Science» گفته است: «مطالعات قبلی نشان داد افرادی که گروه خونی O ندارند ممکن است با احتمال بالاتری به سرطان های خاص و بیماری های قلبی و عروقی دچار شوند. اما کماکان ارتباط میان گروه خونی و طول عمر چندان مشخص نبود.»

حدود 11 هزار نفر در این مطالعه اطلاعاتی درباره وضع بیوشیمیایی خون خود، شامل سطوح کلسترول، گلوکز و فشارخون را در اختیار محققان قرار دادند.

در این بین مشخص شد افراد واجد گروه خونی A معمولا دارای مقادیر بالاتری از کلسترول کل و کلسترول «LDL» در بدن خود هستند. کلسترول LDL معروف به کلسترول بد است.

دکتر اعتمادی می گوید: ممکن است مقدار بالاتر کلسترول تا حدی توضیح دهنده افزایش احتمال خطر مرگ ومیر در این افراد باشد. افرادی که گروه خونی شان O نیست بیشتر مستعد لخته شدن خون هستند و این احتمال لختگی بیشتر ممکن است به مشکلات قلبی بیشتر منجر شود. بعلاوه لازم است توجه داشته باشیم ژن های مسئول تعیین گروه خونی روی همان کروموزومی هستند که ژن های مسئول کنترل کلسترول خون روی آن کروموزوم قرار دارند. اما بعید است که کلسترول فقط مسئول این تفاوت در طول عمر افراد باشد. ما فکر می کنیم ترکیبی از همه این عوامل منجر به افزایش مرگ و میر شده باشد.

دکتر ماسیمو فرانچینی، مدیر بخش هماتولوژی و انتقال خون بیمارستان کارلو پوما در ایتالیا که در این مطالعه مشارکتی نداشته و یادداشتی درخصوص این مقاله در ژورنال «BMC Medicine» نوشته است به Live Science گفت: هرچند افرادی که گروه خونی شان O نیست ممکن است با احتمال بیشتری به این بیماری ها دچار شوند، اما آنها به هیچ وجه نباید نگران این باشند که گروه خونی شان عامل تعیین کننده در سلامت آنهاست. نداشتن گروه خونی O فقط بیانگر وجود یک عامل خطرساز در میان عوامل خطرساز متعدد دیگر است و این در حالی است که بخش عمده ای از مردم جهان گروه خونی شان O نیست و بسیاری از آنها نیز هرگز به بیماری های قلبی و سرطان های خاص دچار نمی شوند. عقیده من این است که داشتن سبک زندگی سالم اصلی ترین عاملی است که می تواند تضمین کننده سلامت افراد باشد.

غذاهای ضد سرطان

آیا با یک برنامه صحیح غذایی می شود عوارض جانبی درمان های متداول سرطان را کنترل کرد؟ پاسخ این سوال را در ادامه بخوانید. «تازه فهمیدم سرطان دارم. حالا نمی دانم که چه غذایی برایم خوب است و دور کدام غذاها را باید خط بکشم. اینکه دکترم می گوید غذای سالم بخورم یعنی فقط میوه و سبزی؟». «چند وقتی است شیمی درمانی می شوم و تهوع و استفراغ بعد از نوبت شیمی درمانی امانم را بریده است. شنیدم با رژیم غذایی می شود این علائم را کنترل کرد: اما نمی دانم چطور.» یا «سرطان سینه خیلی در خانواده مادریم شایع است. در یک مقاله اینترنتی خوانده ام که بعضی از میوه ها و سبزی ها ضدسرطان اند. این مسئله چقدر واقعیت دارد؟» کارشناسان و متخصصان تغذیه سوالاتی از این دست را زیاد می شنوند. آیا تغذیه در پیشگیری و درمان سرطان موثر است؟» آیا با یک برنامه صحیح غذایی می شود عوارض جانبی درمان های متداول سرطان را کنترل کرد؟ پاسخ این سوال ها را در ادامه بخوانید.
سه اصل کلی رژیم غذایی بیماران مبتلا به سرطان
ارتباط بین رژیم غذایی و سرطان تاحدی پیچیده است. دلیل این پیچیدگی کاملا واضح است؛ غذاهایی که ما می خوریم ترکیبی از انواع مواد مغذی، ویتامین ها، مواد معدنی، ترکیبات آنتی اکسیدان، مواد شیمیایی، افزودنی و... دارند که هرکدام به شکلی می تواند در ایجاد یا پیشگیری از این بیماری دخالت داشته باشند و البته اثر یکدیگر را تقویت یا خنثی کنند.
وقتی به بیماری سرطان مبتلا می شوید باید عادت به گرفتن رژیم های سفت و سخت را کنار بگذارید. این برنامه های غذایی در مدت زمانی بسیار کوتاه بدن شما را با کمبود انواع و اقسام ویتامین ها و مواد معدنی رو به رو می کند. درعوض باید همه ذهن تان را روی داشتن یک رژیم غذایی متعادل متمرکز کنید و در صورتی که طی درمان بیماری تان لازم شد، زیر نظر یک کارشناس یا متخصص، کالری و پروتئین مصرفی تان را تغییر دهید. رژیم غذایی بیماران مبتلا به سرطان صرف نظر از کالری اش از سه اصل کلی پیروی می کنید:
۱ تامین مایعات کافی تا بدن دچار کم آبی نشود (اغلب از طریق مایعات بدون کافئین)
۲ تامین انرژی کافی از طریق مواد غذایی سالم
۳ تامین پروتئین برای حفظ عضلات و توده بدون چربی.
چه غذاهایی را انتخاب کنیم؟
سوال اصلی بیماران مبتلا به سرطان از متخصصان تغذیه این است که چه غذاهایی برای شان مجاز و کدام خوراکی ها غیر مجازند. در پاسخ باید گفت اغلب بیماران مبتلا به سرطان که به دلیل بیماری دچار اختلالات گوارشی نشده اند یا دچار عوارض جانبی شیمی درمانی و... نیستند، می توانند یک برنامه غذایی متنوع شامل میوه، سبزی، نان و غلات سبوس دار، چربی های سالم، حبوبات و گوشت های بدون چربی داشته باشند.
• اگر خوردن آب میوه آماده برای تان ساده تر است، این نکته را به خاطر داشته باشید که درمان های سرطان شما را در مقابل بیماری ها آسیب پذیرتر می کند. بنابراین باید آب میوه ای انتخاب کنید که پاستوریزه باشد.
• نیمی از بشقاب شما در هر روز باید به میوه و سبزی اختصاص پیدا کند. سعی کنید هرروز حداقل یک سبزی برگ سبز و یک میوه زرد، قرمز یا نارنجی رنگ بخورید که سرشار از ترکیبات آنتی اکسیدان هستند.
• میوه های خشک (البته منظورمان آنهایی نیست که حاوی رنگ یا طعم دهنده مصنوعی اند) یا هویج انتخاب هایی ایده آل برای میان وعده هستند.
• مصرف غذاها و دسرهای حاوی قند و شکر را محدود کنید. این خوراکی ها فقط کالری داشته و هیچ ویتامین یا ماده معدنی ندارند.
• سرطان به معنای خداحافظی با خوردن گوشت نیست؛ اما به جای گوشت های پرچرب، فرآوری شده (سوسیس و کالباس و...)، گوشت های سفید و کم چرب را انتخاب کنید.
مبارزه خوراکی با ضعف و خستگی ناشی از سرطان
یکی از اصلی ترین شکایت های افراد مبتلا به سرطان، ضعف و خستگی است که در تمام طول روز، به ویژه پس از انجام پروسه درمانی احاس می کنند و اغلب اختلال گوارشی هم گریبان شان را گرفته است. در چنین موقعیت هایی خوردن غذاهای ساده و سریع، به اصطلاح فست فود را پیشنهاد می کنیم؛ البته اگر سرطان دارید، بهتر است قبل از اینکه تلفن پیتزا فروشی سر خیابان را بگیرید و یک پپرونی خانواده سفارش دهید این نکته را هم درنظر بگیرید که این بار استثنا منظورمان از فست فود، پیتزا و همبرگر و... نیست.
بلکه غذاهایی را پیشنهاد می کنیم که ساده و سریع آماده می شوند، مواد اولیه زیادی ندارند، هضم شان سخت نیست و از همه مهم تری سرشار از مواد مغذی اند.
میوه های تازه که آب نسبتا بالایی دارند، در این شرایط انتخاب بهتری هستند. ما معمولا خربزه، انواع توت ها، آناناس، موز، گلابی و... را پیشنهاد می کنیم.
ماست هم پروتئین موردنیاز بدن شما را تامین و هم روند هضم غذا را تسهیل می کند. در صورت تمایل می توانید با اضافه کردن چند قطعه میوه تازه، ماست تان را طعم دار کنید.
غلات از بیسکوییت های جو گرفته تا نان جو دوسر انتخاب هایی خوب برای بیماران مبتلا به سرطان هستند، البته اگر به دلیل بیماری دچار اختلال گوارشی شدید بهتر است غلات آماده ای را انتخاب کنید که پایه شان برنج است.
کره بادام زمینی یا پنیر هم گزینه های پروتئینی روی میز شماست. البته موقع خرید به میزان چربی که روی بسته بندی نوشته شده حسابی دقت کنید.
تخم مرغ به هر شکلی که باشد از نیمرو گرفته تا تخم مرغ آب پز یکی از بهترین منابع پروتئینی محسوب می شود اما تا حد امکان سراغ تخم مرغ عسلی یا خام نروید چون احتمال آلودگی میکروبی اش به نسبت بالاست.
رودررو با عوارض سرطان
اگر خودتان به سرطان مبتلا هستید یا فرد بیماری بین نزدیکان تان هست، حتما می دانید که درمان های شایع سرطان از جمله شیمی درمانی، رادیوتراپی و... عوارض جانبی دارند که می تواند به شدت برنامه غذایی و وزن فرد را دچار نوسان کند.
۱ احساس تهوع: حجم غذای تان را در هر وعده کم کرده و در عوض هراسعت یک خوارکی کوچک بخورید. اینکه همیشه کمی غذا توی معده تان باشد به کاهش احساس تهوع کمک می کند. دور غذاهای تند، چرب و ادویه دار را خط بکشید که تهوع را تحریک می کنند. از طرف دیگر سعی کنید همراه غذا آب یا نوشیدنی ننوشید و نوشیدنی تان را برای فاصله دو وعده غذایی نگه دارید. کم کم و جرعه جرعه آب بخورید و اگر لازم بود از نی استفاده کنید. اگر اول صبح دچار تهوع می شوید، قبل از بلند شدن از تخت، کمی بیسکوییت یا نان خشک بخورید و غذای تان را ولرم بخورید تا بوی آن باعث تحریک حالت تهوع تان نشود.
۲ استفراغ: اگر بیش از دو بار در هفته حال تان به هم می خورد باید با پزشک معالج تان مشورت کنید اما برای کاهش این حالت تا وقتی حالت تهوع تان کنترل نشده چیزی نخورید یا ننوشید. بعد از هر نوبت استفراغ ابتدا یک مایع صاف شده یا شفاف بخورید و در صورتی که توانستید آن را تحمل کنید، سراغ غذاهای جامد بروید. غذا خوردن را نیز از یک قاشق مرباخوری هر ۱۰ دقیقه یک بار شروع کرده و به یک یا دو قاشق غذاخوری در هر ۲۰ دقیقه برسانید. غذاهای جامدی که در این وضعیت پیشنهاد می شود پوره سبب زمینی بدون کره یا روغن، غلات آماده بدون شکر همراه کمی شیر، نکتار یا پوره میوه و... است. این نکته را نیز درنظر داشته باشید که خوردن غذاهای غنی از پتاسیم و منیزیم مانند موز، سیب زمینی، پرتقال، گوجه فرنگی، زردآلو و... کمک کننده است.
۳ از دست دادن اشتها: مشکلاتی همچون درد، استرس، افسردگی، اسهال، استفراغ، خشکی دهان و... همگی از جمله عواملی هستند که باعث می شود بیمار مبتلا به سرطان اشتهای خود را از دست بدهد.
در این حالت بهتر است سر ساعت های معین شروع به غذاخوردن کنید و منتظر نشود که میل یا اشتها پیدا کنید. علاوه بر این سعی کنید انتخاب های تان پرکالری باشد از جمله آوکادو، میوه خشک، آجیل و...
متخصصان توصیه می کنند که به ظاهر غذای تان هم توجه بیشتری داشته باشید. وجود سبزی با میوه های زرد و نارنجی یا قرمز اشتها را تحریک می کند و میل شما را به غذاخوردن بالامی برد.
۴ کاهش یا تغییر حس چشایی: اگر به دلیل بیماری یا درمان ویژه ای که دریات می کنید ذائقه تان تغییر کرده و غذا در دهان تان طعم ندارد یا دیگر از خوراکی های دلخواه تان لذت نمی برید، نگران نباشید. این حالت معمولا ماندگار نیست و به بهبود بیماری ذائقه تان هم بر می گردد؛ اما تا آن وقت این نکته را درنظر داشته باشید. اگر گوشت قرمز در دهان تان مزه فلزی دارد، مصرف آن را کاهش دهید. اگر طعم غذا در دهان تان کمتر شده، لیمو، نارنج و ماست را برای مزه دار کردن غذای تان امتحان کنید و اگر طعم غذا برای تان تهوع آور است، آن را به صورت سرد یا در دمای اتاق بچشید.
ماهنامه همشهری تندرستی

۱۵ نشانه سرطان که زنان باید جدی بگیرند

معمولاً زنان بیشتر از مردان نسبت به انجام معاینات توصیه شده پزشکی و غربالگری‌ها توجه نشان می‌دهند. اما وضعیت همواره این گونه نیست و باید به برخی نشانه‌ها توجه جدی کنند.
به گزارش فارس، 15 علامت را باید زنان جدی بگیرند چرا که بروز آن امکان دارد با سرطان ارتباط داشته باشند درحالی که زنان اغلب آنها را نادیده می‌گیرند.

کاهش وزن ناگهانی

تعداد زیادی از زنان بسیار خوشحال می‌شوند وزنشان کاهش یابد، بدون آنکه زحمتی به خود داده باشند. اما محققان می‌گویند که در صورت کاهش یافتن توجیه‌ناپذیر وزن بدن (به‌عنوان مثال 4.5 کیلوگرم ظرف مدت یک ماه از وزن بدن کاسته شود بدون آنکه فعالیت بدنی افزایش‌یافته یا مقدار غذای مصرفی کمتر شده باشد) باید به پزشک مراجعه کرد، و اینکه کاهش توجیه‌ناپذیر وزن بدن نشانه وجود سرطان است، مگر آنکه خلاف آن ثابت شود.

احساس نفخ

نفخ آن قدر رایج است که بسیاری از زنان صرفاً به آن عادت می‌کنند. اما ممکن است نفخ به‌وجود سرطان تخمدان اشاره داشته باشد. دیگر علائم سرطان تخمدان شامل شکم درد یا درد لگن، احساس به سرعت سیر شدن (حتی هنگامی‌که شخص زیاد غذا نخورده باشد)، و مشکلات مربوط به دستگاه ادراری است، به‌عنوان مثال شخص احساس می‌کند باید فوراً به دستشویی برود.اگر نفخ تقریباً هر روزه اتفاق افتد و به مدت بیشتر از چند هفته ادامه یابد، باید با پزشک مشورت نمود.

وضعیت سینه

اکثر زنان کاملاً از وضعیت پستان‌های خود آگاه هستند، حتی اگر به‌طور منظم خودشان آنها را معاینه نکنند، و می‌دانند که باید مراقب ظهور توده در آنها باشند. اما این تنها علامتی نیست که در پستان ظاهر می‌شود که احتمالاً به‌وجود سرطان اشاره دارد.

محققان می‌گویند که باید تغییر رنگ و ضخیم شدن پوست پستان هم بررسی شود، زیرا ممکن است نشانگر شکل نادر اما مهاجمی از سرطان به نام سرطان التهابی پستان باشد

اینکه اگر سینه جوش بزند و این جوش تا چند هفته باقی بماند، باید به پزشک مراجعه شود تا او این جوش را ارزیابی کند ؛ و اینکه اگر ظاهر سینه هم تغییر کند، یا اگر زن متوجه ترشح کردن آن شود (زنی که با پستان به کودک خود شیر نمی‌دهد)، مراجعه به پزشک لازم خواهد بود.

خونریزی‌های غیر عادی

محققان می‌گویند زنانی که هنوز یائسه نشده‌اند معمولاً به خونریزی بین دوره‌های قاعدگی توجه نمی‌کنند و همچنین تمایل دارند خونریزی دستگاه گوارش را نادیده بگیرند، زیرا دچار این اشتباه می‌شوند که این خونریزی مربوط به دوره قاعدگی آنها است؛ و اینکه خونریزی بین دوره‌های قاعدگی، مخصوصاً اگر زن مربوطه معمولاً دارای دوره‌های قاعدگی منظمی باشد، نشان می‌دهد که باید به پزشک مراجعه نمود.

تغییرات پوستی

اکثر مردم می‌دانند که باید متوجه تغییرات در خال‌های پوستی باشند، زیرا این تغییرات یکی از نشانه‌های کاملاً شناخته شده سرطان پوست است. اما محققان می‌گویند ما باید مراقب تغییرات در رنگدانه‌دار شدن (پیگمانتاسیون) پوست خود هم باشیم.

بر طبق نظر محققان، اگر پوست به‌طور ناگهانی خونریزی نماید یا بسیار پوسته‌دار شود هم باید به پزشک مراجعه نمود تا آن را معاینه کند.

سختی بلع

اگر عمل بلع مشکل شده باشد، شاید شخص پیش از فرارسیدن این مرحله رژیم غذایی خود را تغییر داده است تا جویدن غذا چندان سخت نباشد، و شاید به خوردن سوپ یا غذا‌های آبکی رو آورده است. محققان می‌گویند سختی بلع شاید یکی از نشانه‌های سرطان‌های دستگاه گوارش مانند سرطان مری باشد.

وجود خون در جایی که نباید باشد

محققان می‌گویند که اگر زنی در ادرار یا مدفوع خود خون ببیند، نباید تصور کند ناشی از بواسیر (همورویید) است، زیرا امکان دارد او دچار سرطان روده بزرگ و راست روده باشد؛ و اینکه دیدن خون در لگن توالت شاید در واقع ناشی از خونریزی مهبل باشد (اگر زن دوره قاعدگی خود را سپری می‌کند)، اما اگر در دوره قاعدگی به سر نمی‌برد باید به پزشک مراجعه کند تا او با انجام بررسی‌های لازم بتواند احتمال وجود سرطان مثانه یا کلیه را رد کند.

درد آزاردهنده شکم و افسردگی

متخصصان می‌گویند هر زنی که شکم درد دارد و احساس افسردگی می‌کند باید به پزشک مراجعه نماید. برخی از محققان متوجه شده‌اند بین افسردگی و سرطان لوزالمعده رابطه‌ای وجود دارد، اما این رابطه هنوز کاملاً روشن نشده است.

سوء هضم

زنانی که باردار شده‌اند شاید به خاطر داشته باشند که به هنگام افزایش وزن دچار سوء هضم شده بودند. اما سوء‌هضمی که دلیل آشکاری ندارد شاید علامتی هشداردهنده بوده و امکان دارد خبر دهنده زودهنگامی از وجود سرطان مری، معده، یا گلو باشد.

تغییرات دهانی

بر طبق گفته محققان، زنان سیگاری باید به شدت مراقب ظاهر شدن لکه‌های (پچ‌های) سفید در داخل دهان یا تشکیل نقاط سفید بر روی زبان خود باشند. امکان دارد هر دو علامت نشان‌دهنده بیماری پیش‌سرطانی به نام لکوپلاکی باشند که ممکن است پیشرفت کند و به سرطان دهان تبدیل شود.

درد

به نظر می‌آید با پیر شدن مردم شکایت آنها از ناراحتی‌ها و درد‌ها افزایش می‌یابد، اما شاید درد، هر چقدر هم که مبهم است، از علائم اولیه برخی از سرطان‌ها هم باشد، گرچه اکثر شکایت‌هایی که از وجود درد اظهار می‌شود ناشی از سرطان نیست.

دردی که پیوسته یا طولانی است و توجیهی برای آن وجود ندارد باید بررسی شود.

تغییرات در غدد لنفاوی

محققان می‌گویند تشکیل توده یا تورم در غدد لنفاوی زیر بغل یا گردن یا هر جای دیگری از بدن زن امکان دارد علامتی نگران کننده باشد، و اگر زنی ببیند غده‌ای لنفاوی در بدن او بزرگتر و بزرگتر می‌شود، و این فرآیند به مدت بیشتر از یک ماه ادامه داشته است، باید به پزشک مراجعه نماید.

تب

اگر زن تب کند و نتوان تب را به آنفلوآنزا یا عفونتی دیگر نسبت داد، امکان دارد این تب به‌وجود سرطان اشاره داشته باشد. محققان می‌گویند موارد بروز تب به هنگامی‌بیشتر خواهد بود که سرطان از مکان اولیه خود گسترش می‌یابد، اما امکان دارد تب به مراحل اولیه سرطان‌های خون مانند لوسمی یا لنفوم هم اشاره داشته باشد. ممکن است دیگر علائم سرطان شامل زردی یا تغییر در رنگ مدفوع باشد.

خستگی

خستگی یکی از دیگر علائم مبهم است که امکان دارد به‌وجود سرطان و همچنین به‌وجود تعداد زیادی از مشکلات دیگر اشاره داشته باشد. محققان می‌گویند که شاید خستگی پس ازآنکه سرطان رشد کرده است آغاز شود، اما ممکن است در مراحل اولیه برخی از سرطان‌ها، مانند لوسمی، یا در مراحل اولیه برخی از موارد سرطان‌های روده بزرگ یا معده هم اتفاق افتد.

سرفه پیوسته یا طولانی

انتظار می‌رود افراد به دلیل سرماخوردگی، آنفلوآنزا، آلرژی‌ها، و گاهی اوقات به‌عنوان یکی از عوارض جانبی دارو‌های مصرفی، دچار سرفه شوند. اما محققان می‌گویند سرفه‌های بسیار طولانی مدت، که آن را به‌عنوان سرفه‌هایی تعریف می‌کنند که به مدت بیش از 3 یا 4 هفته ادامه می‌یابند، نباید نادیده گرفته شود.

استیوجابز

استیون پاول جابز (به انگلیسی: Steven Paul Jobs) (زادهٔ ۲۴ فوریهٔ ۱۹۵۵ در سان‌فرانسیسکو — درگذشتهٔ ۵ اکتبر ۲۰۱۱ در پالوآلتو)[۳] کارآفرین، مخترع، بنیانگذار و مدیر ارشد اجرایی شرکت رایانه‌ای اپل و یکی از چهره‌های پیشرو در صنعت رایانه بود. در سال ۱۹۷۶، جابز ۲۱ ساله به همراه دوستش استیو وزنیاک ۲۶ ساله، شرکت اپل را تأسیس کردند. اولین رایانهٔ شخصی‌ای که شرکت اپل به بازار معرفی کرد، اپل I نام داشت. یک سال پس از آن در سال ۱۹۷۷ اپل II نیز راهی بازار شد. در سال ۱۹۸۵ طی یک اختلاف مدیریتی، جابز اپل را ترک و در همان سال شرکت نکست را تأسیس کرد. از مهمترین محصولات شرکت نکست می‌توان به نکست کامپیوتر اشاره کرد که بعدها میزبان اولین مرورگر وب شد. در سال ۱۹۹۶ شرکت اپل، شرکت نکست را به مبلغ ۴۲۹ میلیون دلار خرید. طی این معامله استیو جابز، مجدداً به اپل بازگشت. از اتفاقات مهم پس از این مسئله در اپل می‌توان به معرفی آی‌پاد در سال ۲۰۰۱، پرده‌برداری از آی‌تیونزاستور در سال ۲۰۰۳ و معرفی آی‌فون و آی‌پد در سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۱۰ اشاره کرد. جابز در سال ۱۹۸۶ یک گروه گرافیکی را از بخش گرافیک کامپیوتر لوکاس فیلم خرید. این شرکت که بعدها توسط خودش پیکسار نامیده شد، توانست فیلم‌های پویانمایی موفقی بسازد. در سال ۲۰۰۶ شرکت والت دیزنی، پیکسار را خرید. پس از این معامله جابز به سهام‌دار اصلی والت دیزنی تبدیل شد و به عضویت هیئت مدیرهٔ آن درآمد. در اکتبر ۲۰۰۳ سرطان جابز تشخیص داده شد و در اوت ۲۰۱۱، او از سمت مدیرعاملی اپل استعفا داد. تیم کوک، از مدیران ارشد اپل، مدیرعامل شد و جابز به عنوان رئیس هیئت مدیره به فعالیت‌هایش ادامه داد. استیو جابز در نهایت بر اثر عوارض ناشی از سرطان لوزالمعده، در تاریخ چهارشنبه ۵ اکتبر ۲۰۱۱ در سن ۵۶ سالگی درگذشت.

مرتضی پاشایی، عاشق زندگی بود

گفت و گو با «ناصر پاشایی» وقتی مهیا شد که در تکاپوی تاسیس بنیاد خیریه ای به نام پسرش برای کمک به بهبود اوضاع سرطانی ها بود. گفت و گو با «ناصر پاشایی» وقتی مهیا شد که در تکاپوی تاسیس بنیاد خیریه ای به نام پسرش برای کمک به بهبود اوضاع سرطانی ها بود. از پدر «مرتضی پاشایی» راجع به جزییات دوره بیماری او پرسیدیم: پدری که با هر بار پلک زدن، انگار حضور فرزندش را تجسم می کند. در این گفت و گو عموی مرتضی، منصور، نیز با بعضی توضیحات همراه ما بود.
چطورشده که پسرتان فهمید سرطان دارد؟
مرتضی به نوع غذا خوردنش حساس بود و توجه داشت. حواسش به خاصیت ها و نیازهای غذایی بود و بدغذایی نمی کرد. در طول ۱۰ سال گذشته دو، سه بار به خاطر ناراحتی معده به پزشک مراجعه کرده بود اما هربار با قرص و شربت رفع می شد و تشخیص خاصی مبنی بر بیماری وجود نداشت. ناراحتی معده، معمولی بود و آزمایش ها سطحی، شراط طوری نبود که وضعیت را جدی بگیرد اما آذرماه پارسال که دوباره دچار رفلاکس معده شد و ترش می کرد، علی لهراسبی به او گفت به نظرش باید حتما چکاپ انجام بدهد.
پس این بار شرایطش طوری بود که اطرافیان متوجه ناراحتی شدیدش بشوند.
بالاخره وضعیتی بود که دوستش به او گفت با این وزن کم، به نظر می آید مشکل جدی داری. بعد هم نزد پزشکی رفتند که او معرفی کرد و آزمایش ها انجام شد. بعد از آزمایش ها و کارهای تشخیصی، دکتر بدون آگاهی قبلی، مستقیما به خودش گفت که تومور معده داری که به علت بزرگ شدن، خیلی از بخش های بدن را نشانه رفته و خود معده آب آورده است. گفت که حداکثر دو، سه ماه زنده می مانی و رفتنی هستی.
اولین واکنش مرتضی به این خبر ناگهانی چه بود؟ آن هم در شرایطی که دکتر مستقیماً به خودش گفته بود.
روش دکترش این بود که بیمار از شرایط بیماری و میزان گسترش آن خبردار باشد. خب، او هم به طور طبیعی ابتدا ناراحت شد و کمی در خودش فرو رفت اما بعد از نیم ساعت گفت حالا که اتفاق افتاده باید با این بیماری مبارزه کنم. همانجا تصمیمش را گرفت.
خانواده چه واکنشی نشان دادند؟ به هر حال به طور ناگهانی از بیماری مرتضی خبردار شدید.
ما هم شدیدا ناراحت شیدم. حتی برادرش مصطفی که این ماه ها همراهش بود آن موقع سر عمل مرتضی بیهوش شد اما خودش روحیه محکمی داشت. او را که می دیدیم، روحیه می گرفتیم؛ اگر روحیه پسرم نبود ما بیشتر ضربه می خوردیم.
اینکه گفت «با بیماری مبارزه می کنم» را چه طور انجام داد؟
مرتضی روحیه متعادل و واقع نگری داشت. به شرایط اعتراضی نمی کرد. چون اگر این طور بود در رفتارش ناامیدی و افسردگی دیده می شود اما همه یازده ماه پیش از فوتش را با اراده و قدرت پیش برد. همان روزهای آخر هم که دیگر امکان و توان حرف زدن نداشت و با اشاره به حرفه ها واکنش نشان می داد، دوستانی که کنارش بودند جمله خودش را به او می گفتند که اگر هنوز می گویی «می خواهم مبارزه کنم»، دست مان را فشار بده و مرتضی باز هم دست شان را فشار می داد. البته پیش آمده بود که به طور مثال در روزهای آخرین دوره بستری اش بگوید: «دیگر فایده ای ندارد، دارم می میرم». اما همان ماه هایی را که برخلاف انتظار پزشکان دوام آورد، بعد از لطف الهی، نتیجه حفظ روحیه و تعادلش بود.
با این اوضاع وضعیت زندگی اش چه تغییری کرد؟
مرتضی می گفت می خواهم از لحظه لحظه زندگی ام لذت ببرم. نهایت تلاشش را هم می کرد با وجود بی حالی و ناخوشی ناشی از شیمی درمانی، سعی می کرد دردش را به دیگران نشان ندهد؛ حتی به برادرش که شبانه روز همراهش بود.
شرایط کاری اش چه طور شد؟
خب، در این مدت تعداد کنسرت ها و اجراهایش را سه، چهار برابر کرد. می گفت فرقی ندارد ۳۰ ساله باشم یا ۸۰ ساله، همه تلاشم را می کنم. در بعضی کنسرت های دو، سه سئانس اجرا داشت که بین آنها تحت مراقبت پزشکی قرار می گرفت.
تجویز پزشک برای سیر درمانی چه بود؟
آزمایش ها توسط دوستانش به چندین دکتر دیگر هم نشان داده شد، برای کانادا هم که می گفتند پیشرفت های خوبی در زمینه بهبود سرطان دارد، ارسال شد اما دیگر فایده ای نداشت. تا همین حد که می شد و لازم بود، امکانات پزشکی و دارویی در دسترس بود. یک دوره ۸ تایی و یک دوره ۶ تایی شیمی درمانی کرد. دستور پزشک این بود که از یک رژیم غذایی خاص شامل مواد غذایی ارگانیک استفاده کند. مادرش برای این موضوع خیلی زحمت کشید اما به خاطر مسافرت ها از این رژیم پیروی صددرصد نمی کرد.
به طور طبیعی مراقبت های خانواده در سفر مهیا نبوده است.
بله و البته مرتضی قدر این توجه و مهر را می دانست. آخرین غذایی که قبل از آن چند روز آخر خورد، بیسکوییت و چای بود. از محافظش خواست برایش بیسکوییت مادر بگیرد و مثل بچگی هایش آن را از دست مادرش بخورد.
این حجم زیاد کار و رفت و آمد، ضعیف ترش نمی کرد؟
مرتضی خودش دائم راجع به سرطان مطالعه می کرد. بیماری اش از نوعی بود که یادم است در یکی از جلسات، تیم پزشکی گفتند ۵ نفر در دنیا با این سن و شرایط دچارش شده اند. برای همین درمان ها قطعی تلقی نمی شد. البته شیمی درمانی اثربخش بود و اندازه تومور را به حداقل ممکن رسانده بود. امیدوار بودیم که به بهبودی می رسد و شاید یک عمل کوچک لازم باشد یا حتی پرتودرمانی کفایت کند. اما اوایل آبان از ناحیه کمر و شکم دچار درد بود و حالش بدتر شد. گفتند به متاستاژ استیج چهار رسیده است و کبد، ریه، طحال و مغز استخوان را درگیر کرده است.
آن زمان هم مشغول برنامه ریزی کنسرت ها بود.
بله، در مصاحبه هایش می گفت که تغییری در زندگی ام نداده ام و به کارهایم می رسم. حتی در آخرین دوره بستری، وقتی نزد دکتر می رفت باورش نمی شد بستری بشود. بستری هم که شد می گفت دو، سه روزه می آیم بیرون. داشت برنامه های خارج از کشورش را هماهنگ می کرد.
کنسرت ها هم مثل شیمیدرمانی انرژی زیادی از مرتضی می گرفت. نگران نبود درمان نتیجه ندهد؟
علت اینکه دوام آورد، اجرای کنسرت بود. انرژی از دست می داد اما چندین برابر آن انرژی را از مردم می گرفت. ممکن بود با استراحت، ارتباطش با کار و مردم که قطع شود، روحیه اش از دست برود.
نظر پزشک معالج هم همین بود؟
واقعیت این است که بیمار در وهله اول دستور پزشک هرچه باشد، باید آن را انجام دهد و خوددرمانی نکند.
نتایج علمی راجعه به درمان، اثبات شده و هزاران تحقیق پشت سر خود دارد. وقتی پزشک دستورالعملی می دهد راجع به استراحت، شرایط سکونت، تغذیه و چیزهایی مثل این، باید بیمار انجام بدهد اما مرتضی انرژی ای را که برای کار صرف می کرد به خودش برمی گشت. برنامه هایش را با نظر پزشک هماهنگ می کرد. دکتر توکلی می گفت انرژی خودش باعث شده تا این حد با مرتضی ارتباط روحی برقرار کنم. می گفت هر روز با صدای مرتضی از خانه بیرون می آیم. ارتباط عاطفی با پزشک روی بیمار خیلی اثر دارد و اینها هم بسته به نگاه مرتضی به زندگی بود. می خواست براساس مضومن آن حدیثی زندگی کند که می گوید انگار فرد همین فردا می میرد و شاید هم سال ها زنده بماند. ما در خانواده مورد سرطان نداشتیم، بسیاری از مردم هم تا درد واقعا نیاید، نشانه را نمی شناسند و جدی نمی گیرند که برای درمان اقدام کنند.
ماهنامه همشهری تندرستی