فردریک وینسلو تیلور در سال 1856 در ژرمانتان پنسیلوانیا در یک خانواده موفق پوریتانس، چشم به جهان گشود. والدین وی دوست داشتند او نیز مانند پدرش، یک وکیل شود پس از تکمیل تحصیلات مقدماتی در آکادمی «فیلیپس اکستر» و مسافرتهای اروپا، در امتحانات ورودی دانشگاه هاروارد قبول شد.
اگر چه تیلور در امتحان ورودی دانشگاه هاروارد پذیرفته شده بود اما به دانشگاه وارد نشد و به جای آن ترجیح داد تا کارآموزی خود را در کارخانجات مختلف به عنوان ابزار کار و کارگر ماهر هیدرولیک شروع کند و پس از طی دوره آموزش دوره های مهندسی مکانیک را به پایان رسانید. او بین سالهای 1874 و 1878 برای شرکت بازرگانی «هیدرولیک» یک شرکت تولیدکننده پمپ در فیلادلفیا کار میکرد ولی در آنجا مهارتهای الگوسازها و ماشینسازها را فرا گرفت. تیلور به دلیل پیوندهای عاطفی که بین او خانواده اش وجود داشت مجبور به ترک این موسسه شد.
تیلور در فیلادلفیا شغلی را در شرکت فولاد میدوال(Midavale Steel) به
روز چهارشنبه 26/ 9/ 1393، دانشجویان عزیز ورودی 1390، دورهی کارشناسی تاریخ، در آخرین لحظه، از آخرین جلسهی کلاسشان از من خواستند که یک جمله را به عنوان آخرین جمله بگویم. آن جلسه جلسهی پایانی درس «تاریخ ایران از انقراض قاجاریه تا کودتای 28 مرداد 1332» بود. بعد از لحظهای فکر کردن، بیت ذیل به ذهنم رسید و آن را برایشان گفتم:
با کار رو براه شود کار زندگی این جمله است، جملهی اسرار زندگی
نمیدانم چرا هر وقت بویژه به بعضی از آن دوستان عزیز فکر میکنم، یاد نوح (ع) میافتم. شاید به این خاطر است که در شغل معلمی که شغل انبیاء است، بلاتشبیه، کمی شباهت بین نتیجهی کار خود برای آنان و کار آن پیامبر بزرگوار (ع) برای قومش احساس میکنم. امیدوارم این احساس دروغین باشد. از این سخنان -که خالی از شوخی نیز نیست- که بگذریم، لازم است گفته شود که به طور کلی، دانشجویان عزیز این ورودی هم، مانند دیگر ورودیها، علاقمندی، تلاش، جدیت و صمیمیت خاص خود را داشتند. برای همگی آنان آرزوی موفقیت دارم.
دکتر رضاپور : نمای بی هویت ،شهر را بی هویت می کند
نمای هر ساختمان در شکلدهی به مجموعه شهری که در آن حضور دارد، موثر است. اگر به نمای یک ساختمان بدون در نظر گرفتن نمای دیگر ساختمانهای شهر توجه شود، همگونی نمای شهری در مجموع از بین میرود.
به نقل از پایگاه اطلاع رسانی شهرسازی و معماری، بررسی آماری نشان دهنده این موضوع است که در هر سال 50 میلیون نفر به جمعیت شهر نشین کشورهای در حال توسعه اضافه میشود. در ایران نیز شهر نشینی طی دهههای گذشته با شتاب فزاینده ای گسترش یافته و همچنان این روند ادامه دارد.
رشد سریع جمعیت و گرایش مردم به شهر نشینی، تقاضای فزایندهای را برای تهیه مسکن به دنبال داشته که این موضوع در پی خود مشکلات عدیده ای در زمینه توسعه شهری بوجود آورده است. ناتوانی در پاسخگویی مطلوب و مناسب به این مساله، وضعیت نا مطلوبی را به صورت بی مسکنی، بد مسکنی و تنگ مسکنی برای بسیاری از اقشار جامعه به همراه آورده است.
مسکن به عنوان یکی از نیازهای نخستین بشر، ابتدایی ترین سوالی بوده که انسان سعی در یافتن پاسخی مناسب و معقول برای آن بوده است، اما همیشه در برنامه ریزیهای ملی به مسکن نه به عنوان محلی برای آسایش ساکنان در ابعاد عینی و ذهنی، بلکه به عنوان یک مشکل اقتصادی و فقط از این بعد بر خورد شده است.
سازندگان و تولیدکنندگان مسکن آزاد بهدلیل اینکه بهدنبال فروش سریع و بازگشت سرمایه خود هستند، سعی در هر چه بیشتر مطرح کردن خود در محله مسکونی و نمایشی متمایز از بنای خود دارند و به همین دلیل یکی از دلایل عمده ناهماهنگی نمای ساختمانها در سطح شهر هستند.
در رابطه با مسکن تعاونی شرایط بدتری وجود دارد. به دلیل وضعیت مالی ضعیف سازندگان و اینکه ساکنان و مالکان بهدنبال فروش ساختمان نیستند، بدون انجام عملیات پایانی نظیر نماسازی مورد استفاده قرار می گیرند و یا با کمترین هزینه و بدون طراحی نما، حجم و کالبد ساختمان رها میشود. البته در سالهای اخیر در شهر تهران هیچ ساختمانی بدون نماسازی نبوده است، لیکن این مساله در شهرستانها همچنان انجام میشود.
چگونه به موضوع نما در معماری بیندیشیم؟
نما در لغت نامه دهخدا به معنای صورت ظاهری هر چیزی، آنچه که در معرض دید و برابر
چشم است، آنچه از بیرون سوی دیده می شود، منظره خارجی بنا و عمارت، قسمت خارجی ساختمان و نماسازی، فن روسازی ساختمان و ساختن نمای عمارت است.
در سالهای اخیر پس از مطرح شدن دوباره اهمیت فضاهای عمومی و ارزش زندگی شهری، نما اهمیت دوباره ای یافته است. نما در عمل درون ساختمان را از بیرون و فضای خصوصی را از فضای عمومی جدا می کند. نما حاکی از موقعیت فرهنگی سازندگان ساختمان است و نشانگر میزان نظم طرح ساختمان، امکانات و ذوق تزیین و خانه آرایی طراح و مالک است. یک نما به مثابه معرفی وضعیت ساکنان ساختمان در بین عموم است. نما در واقع صورت ساختمان و بهترین بیان حالتی است که فرد طراح یا مالک از خود در برابر بیرون دارد. نماهای داخل ساختمان بیشتر جنبه خصوصی دارند، لیکن نماهایی که به سمت کوچه و بافت شهر باز میشوند، جنبه عمومی تر دارند.
بنابراین وجوه پشت و جلوی ساختمان از یک طرف دارای نمود اجتماعی و از طرف دیگر نمود مشخص ساکنان خود است بنابراین نمای هر ساختمان باید هم با فضای عمومی همبستگی داشته باشد و هم بتواند حجم داخلی ساختمان را بیان نماید.
نمای هر ساختمان موثر در مجموعه شهری است که در آن حضور دارد و این تاثیر را در بدنه خیابانها یا میدانها که در آن قرار گرفته است می گذارد. اگر به نمای ساختمان واحدی، بدون در نظر گرفتن نمای دیگر ساختمانها فکر شود، همگونی نمای شهری در کلیت از بین میرود.
تناقض بین جنبه شهری و بیان فردی نما در صورتی میتواند از بین رود که ساختمان جزیی از شهر در نظر گرفته شود و ارتباطات آن با محیط اطراف چند جانبه باشد. نمای رو به کوچه و خیابان باید تابع عوامل همبستگی بین نماهای اطراف باشد. اما در عین حال بر اساس ترکیبی از اجزا مختلف بر حسب عملکرد، ابعاد و مصالحشان شخصیت خاص خود را دارد.
نما در واقع یک سطح صاف و تخت نیست بلکه آن سطح انتقالی بین فضای داخل و خارج است که با عقب نشستگی و پیش آمدگی، تراس و غیره با فضای داخل مسکن ارتباط پیدا میکند.
برای اینکه نمای ساختمان حریم خصوصی ساکنان خود را حفظ کند باید نسبت به خیابان بستهتر و محفوظتر باشد.
نمای ساختمان باید بهدنبال خلق یک کلیت هماهنگ بهوسیله تناسب خوب پنجره ها، بازشوهای در، سایبان و محدوده سقفها، سازه عمودی و افقی، مصالح، رنگ، عناصر تزیینی و... باشد. پنجرهها همواره با دیگر عناصر دیوار، سطوح باز و بسته، تیره وروشن، صاف و ناهموار را بوجود می آورند. به علت تکرار دوره ای پنجره ها، در ساختمانهای چند طبقه، نظم کاملی به چشم میخورد. اما گاه بهعلت افزایش نور در طبقات بالاتر کاهش داده میشود و این نظم آهنگ خود را از دست میدهد.
جداسازی عناصر افقی و عمودی تاثیر کلی در نما دارد. تناسبات عناصر ساختمان لازم است با کل ابعاد ساختمان مطابقت داشته باشد. برای مثال در ساختمانهای کوتاه عریض، ابعاد عرضی غالب خواهد بود. در ساختمانهای بلند عناصر باریک برتری خود رانشان میدهند. در و پنجره و نعل درگاهها تاثیر خاصی در نما میگذارند. ناودانها، سایه بانها، پیش آمدگیهای سقف و بالکنها ایجاد سایه های خاصی بر روی نما میکنند.
تفاوت سطح ها باید در نما مشخص باشد. برای مثال بین طبقه همکف، سایر طبقات و طبقه انتهایی باید یک تفاوت اساسی وجود داشته باشد. ترکیب کلی نما در واقع نظم در این تفاوتها است.
عناصر اصلی نما مثل پنجره، در، سطوح و محدوده پایانی سقف و غیره در شکل، رنگ، و مصالحشان با یکدیگر اختلاف دارند. این عناصر معناهای متفاوتی دارند. مثلا نمیتوان بالا و پایین پنجره و در را با هم همردیف کرد. اگر ارتفاع این بازشوها یکسان نباشد می توان از ضرایب مشترک و یا رنگهای یکسان استفاده نمود. نسبتهای هندسی نقش تعیین کننده ای در هماهنگ سازی ظاهر نما دارند. میتوان پنجره ها را در گروههای کوچکتر ترکیب شده که شکل مشخصی را ایجاد میکنند دسته بندی کرد. نماها می توانند از نظر مصالح نیز با یکدیگر متفاوت باشند.
مصالح نما در رنگ، شکل، زبری و خشنی نما تاثیر می گذارد. مصالح بومی نشان میدهد که نما مربوط به چه منطقه ای است.
ترکیب پنجره ها، ایوانها، درها و بهطور کلی بازشوها، همچنین بافت و جنس نما و کمپوزسیون آن در هر عصر متفاوت است و در عین حال در یک تداوم شهری تغییر میکند. طراح میتواند نما را به عالیترین حد ترکیب معماری برساند و یا آنرا تا حد یک سطح بدون طراحی و فکر رها کند.
در اعصار مختلف بازشوها به شکل مشابهی در سطح نما قرار میگیرند و تنوع در قرار گیری آنها تابع عوامل داخلی چون بزرگی ساختمان، عریض بودن آن و یا عوامل اقلیمی چون جهت قرارگیری و محل قرارگیری است. در پهنای دیوار نما تعبیه پنجره دو جداره، آفتابشکن، سایبان و ... نقش تنظیم کننده شرایط آب و هوایی فضاهای داخلی را خواهد داشت.
در دیوارهای باریک معاصر این عمل با جلو و عقب آمدن ساختمان انجام میشود. یکی از عوامل ضروری درهویت نما تعیین محدوده نما است. نمایی می تواند در طرح خود موفق باشد که به این سوالها پاسخ گوید. محدوده عمودی جانبی ساختمان کجاست؟ خط پایانی افقی ساختمانی چگونه است و مرز ساختمان در آسمان به چه شکل است؟ انتهای ساختمان چگونه به پایان میرسد؟ گوشههای ساختمان چه وضعی دارد؟ اگر ساختمان همسایه ای دارد ارتباط نمای ساختمان فعلی با نمای همسایه چگونه به پایان می رسد؟ گوشه های ساختمان چه وضعی دارد؟ اگر ساختمان همسایه دارد ارتباط نمای همسایه چگونه است و اگر در فضا قطع می شود این ارتباط چگونه است.
محدوده های افقی ساختمان عبارتند از نقطه اتصال به آسمان ( محدوده پایانی ساختمان) نقطه اتصال به زمین (محل نشستن ساختمان بر زمین) و پوشش ساختمان مثل بام و شیروانی. محدوده پایانی ساختمان باید معنای اتمام ساختمان را با خود داشته باشد و طبقه همکف ساختمان را با خود داشته باشد و طبقه همکف ساختمان باید مفهوم نشستن ساختمان بر زمین را برساند. طبقه همکف باید در محدوده قد افراد کشش لازم را بر عابر پیاده و بیننده ایجاد کند.
کنج یا گوشه نما در واقع محل برخورد دو نمای عمود بر هم است. کنج میتواند حالت عمود 90 درجه، نیم دایره یا سه وجهی را داشته باشد و هر کدام می تواند تاثیرات متفاوتی را در نما بگذارد. در یک میدان یا چهارراه هماهنگی کنجهای ساختمان هایی که در چهار طرف آن قرار گرفته است می تواند در نمای شهری تاثیر زیبایی داشته باشد.
نمای ساختمان خالق نمای شهری است
نمای شهری از مجموعه نماهای مشرف به فضای عمومی بهدست می آید. این نماها از جهتی همگن و از جهتی ناهمگن هستند. میتوانند همگن باشند چون با استفاده از زبانی مشترک روی بدنه اجزا شهر اجرا می شوند و اما از آنجا که هر کدام از این فضاها به کمک این زبان، مقاصد و نیازهای خود را بیان میکند، ناهمگن هستند. در شهرهای ما زبان مشترکی بین نماها وجود ندارد. نه فرهنگ مشترکی برای بیان دارند، نه مصالح یکسانی بهکار گرفته اند و نه سبک مشخصی را دنبال میکنند.
در واقع هر یک از نماها در شهر نشانه وضعیت اقتصادی و اجتماعی سازنده و نحوه تفکر و نگرش او به مسایل مختلف است.
نمای شهری در واقع ترکیبی از اجزا متفاوت است که بر اساس اتفاقاتی که در خیابانها ومعابر میافتد شکل می گیرد.
این اجزا در صورت رعایت مسایلی که پیش از این نیز به آن پرداخته شد میتوانند با یکدیگر نقاط اشتراک جالبی داشته باشند که نمی توان وجود آنها را نفی کرد.
عناصر پراهمیت درنما
ورودی یکی از عناصر حایز اهمیت نما در ساختمان است که محل و اهمیت طراحی آن به شکل مستقیم نمایانگر نقش و عملکرد ساختمان است. در ورودی نشانه گذر از فضای عمومی خارجی به فضای خصوصی داخلی و یکی از مهم ترین عناصری است که میتوان به عنوان نشانه ساختمان از آن نام برد.
لیکن بهدلیل اهمیت اقتصادی که سطوح ساخته شده داخلی برای سازندگان دارند، اغلب ورودیها به فضاهای کم اهمیتی تنزل یافته اند. سرمایه گذاران ساختمانی هم فقط به رعایت ضوابط ضروری طراحی ساختمان بسنده میکنند.
بیشترین مشکل زمانی است که ورودی وسایل نقلیه به حیاط پارکینگ با ورودی خود ساختمان یکی شود. در این حالت فرد وارد شونده به ساختمان فقط یک راه باریک کنار دیوار برایش باقی میماند. گاه نیز ورودی یک ساختمان مسکونی بیش از حد پرتجمل است، بهنحوی که عملکرد ساختمان را دگرگون میسازد. زمانی هم ورودی به یک بنای بزرگ تنها با روزنهای امکان پذیر میشود. تناسب ورودی و حجم ساختمان می تواند نقش مهمی در توجیه عملکرد و شکل ساختمان داشته باشد.
از آنجا که طبقه همکف ساختمان قسمت اتصال به زمین یا کف پیاده رو است، به صورت قابل توجهی در معرض دید قرار میگیرد. طبقه همکف اهمیت ویژه ای در زندگی شهری دارد، به این علت که عابران پیاده این قسمت را بهطور مستقیم میبینند. از این رو نمای این قسمت پر اهمیت است و مصالح مورد استفاده در این قسمت باید نسبت به بقیه ساختمان با دوامتر و مستحکم تر باشد تا عابر در نگاه به نمای ساختمان احساس ثبات کند. ساختمانهایی که طبقه همکف آنها عملکرد تجاری دارد، بهدلیل تغییر دکوراسیون واحدهای تجاری دایما دستخوش دگرگونی میشوند. همین موضوع موجب میشود که ساختمان مذکور شخصیت ثابت خود را از دست داده و دارای نمای شناخته شده ثابتی نباشد.
تراسها چشم اندازهای جدیدی نسبت به فضاهای بیرون برای ساختمان فراهم میآورند. بالکنها نباید حالت موقت و ناپایداری که در بیننده تصور بهراحتی جدا شدن از بدنه ساختمان القا شود را داشته باشند.
لبه بام حد و مرز ساختمان و آسمان است و از نظر بصری بام انتهای نماست. بام پوستهای است که بر سر ساختمان قرار دارد. بنابراین لبه بام نمیتواند بدون تفاوت با دیگر قسمت ها در آسمان رها شود.
صورت ظاهر ساختمان و آنچه که در برابر دید عموم قرار دارد، در واقع پر اهمیت ترین قسمت ساختمان در برابر عابران و سایر افراد غیر استفاده کننده از ساختمان است. همانطور که عنوان شد نمای ساختمانها، نمای شهری را ایجاد می کند، اما بهدلیل ضعف قوانین موظف کننده طراح و سازنده در این ارتباط، نمای ساختمان در کمترین اهمیت قرار گرفته است.
در بسیاری از شهر های بزرگ جهان، ضوابط و مقررات ویژهای در ارتباط با سیما و کالبد شهر وجود دارد و گروهی از برجستهترین افراد با تخصصهای مرتبط هنر زیبا سازی و زیبایی شناسی به کنترل طرح های بزرگ و کوچک معماری و شهری از نقطه نظر هماهنگی نمای بیرونی ساختمانها و محیط شهری یعنی از جنبه های رنگ، حجم، مصالح مناسب، فضای پر و خالی نما، رعایت اصول هماهنگی و تناسبات و... می پردازند.
آنچه برای علاقهمندان به این موضوع نگران کننده است، پاسخگویی با شتاب به نیازی کاملا محسوس است. در این ساخت و ساز پر شتاب نیاز به بررسی طرحهای ارایه شده توسط جمعی از صاحب نظران و مسوولان در مراکز تایید پروانههای ساختمانی ضروری به نظر میرسد. بررسی میدانی طرح ساختمانها با بناهای اطراف از لحاظ کیفیت طرح معماری، نمای ساختمان، تناسب حجم آن با ساختمانهای اطراف، زیبایی طرح و مصا لح مورد استفاده و... نیز گامی موثر در بالا بردن کیفیت نماهای شهری است. با در نظر گرفتن موارد ذکر شده و القا آن توسط شهرداری هر شهر، می توان شاهد ارتقا کیفیت شهرها و زیباسازی نمای شهرها بود.
دکتر رضاپور
راهور ورودی ها را گشوده، خروجی ها را خیر
رئیس کمیته عمران شورای شهر نیز با اشاره به ناهماهنگی هایی که در بهره برداری از پروژه صدر- نیایش بین شهرداری و پلیس راهور صورت گرفته، گفت: هفته گذشته در معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری، با پلیس راهور جلسه ای درباره پروژه صدر- نیایش داشتیم تا راهکاری برای ترافیک این محور پیدا کنیم.
اقبال شاکری افزود: مشکل اینجاست که پلیس راهور ورودی های تونل نیایش را گشوده، اما خروجی های آن به همان میزان گشایش نیافته است. علاوه بر این، ترافیک این محدوده تناسبی با طراحی معبر ندارد.
تونل کافی بود، پل لازم نبود
اما عضو دیگر کمیسیون حمل و نقل و عمران شورای شهر معتقد است اساسا نیازی به ساخت پل صدر نبود و تونلی طویل از سر چمران تا امام علی (ع) برای رفع ترافیک منطقه کفایت می کرد.
ابوالفضل قناعتی با تایید ترافیک سنگین محور صدر در ساعات پیک ترافیک گفت: در مسیر شرق به غرب تونل نیایش در ساعات شلوغی مشکل داریم، دلیل آن هم مسیر دوربرگردان به سمت سئول است و بخشی از آن هم ناشی از خودروهایی است که از چمران وارد نیایش می شوند که باعث کاهش سرعت و ایجاد مشکل برای خودروهای ورودی از صدر می شود.
وی ادامه داد: با بررسی هایی که در کمیسیون عمران انجام دادیم، قرار شد پل دوربرگردان به سمت سئول به صورت راست گرد ایجاد شود تا بار ترافیک را قدری کاهش دهد. اما اصل اینکه در چنین مسیری تصمیم به احداث تونل و پل گرفته شد، ناشی از این است که دوستان شهرداری و شورای سوم بدون توجه به وضعیت واقعی منطقه سیاستگذاری کردند.
قناعتی تصریح کرد: دوستان مشکل یک نقطه را حل کردند، اما غافل از این بودند که نقاط دیگر دچار مشکل می شوند و این مسئله مانعی برای تحقق اهداف پروژه می شود. گفته می شود هزینه 3 هزار میلیارد تومانی برای پروژه صدر خرج شده و البته در طول کار هم قراردادها و هزینه های پیش بینی نشده ای پیش می آید که موجب تغییر مبالغ اولیه می شود. در حالی که به نظر ما با این مبلغ بهتر بود از ابتدای بزرگراه چمران در نیایش تا ابتدای بزرگراه امام علی (ع) در صدر تونل احداث می شد.
این عضو شورای شهر اذعان داشت: البته می گویند چنین تونلی باید بسیار عمیق حفر می شد، اما به نظرم اشکالی نداشت و به این ترتیب ماشین هایی که می خواهند از غرب به شرق بروند، مشکلشان حل می شد.
وی اضافه کرد: 25 درصد از کسانی که از محور صدر تردد می کنند، کسانی هستند که از شهرستان آمده اند و 25 تا 30 درصد، شهروندان تهرانی هستند که محل کارشان در غرب و منزلشان در شرق است. بنابراین اگر تونلی به طول 20 کیلومتر و با 2 هواکش احداث می شد، ترافیک به شکل کنونی در نمی آمد.
قناعتی در ادامه درباره منابع تامین هزینه های پروژه صدر گفت: اعتبارات پروژه صدر که ساخت آن دو سال طول کشیده، از محل درآمدهای نقدی و غیرنقدی شهرداری تامین شده است. شیوه غیرنقدی به این صورت بوده که پیمانکارانی که با شهرداری کار کرده اند، به جای مبلغ ذکر شده در قرارداد، ملک یا زمینی را که متعلق به شهرداری بوده، دریافت می کنند.
منشی هیات رئیسه شورا درباره تهاترهای پروژه صدر گفت: بخشی از هزینه پروژه صدر- نیایش از طریق تهاتر ملک ایران زمین با بابک زنجانی تامین شده است. علاوه بر این، شهرداری با سپاه پاسداران قراردادهای زیادی دارد که بخشی از آن در پروژه صدر، بخشی در متروی خط هفت، تونل حکیم و ... است. بنابراین شهرداری بابت دیون خود املاک متعددی را واگذار می کند، اما نمی دانم تهاتر بوستان مادر بابت پروژه صدر بوده است یا خیر.
وی درباره راه حل های احتمالی برای کاهش ترافیک بزرگراه صدر و تونل نیایش گفت: رمپ و لوپ هایی که پل صدر را به حاشیه های اتوبان صدر وصل می کند، اندک است و باید به تعداد اضافه شود؛ اما از آنجا که لازم است املاک زیادی برای این کار تملک شود، با توجه به گرانی منطقه، هزینه احداث هر رمپ و لوپ بسیار زیاد است.
قناعتی درباره تاثیر دوربین های کنترل سرعت بر افزایش ترافیک پل صدر نیز گفت: ما نیز بحث سرعت را مطرح کرده ایم که سرعت 70 کیلومتر برای پل صدر کم است و باید روی 80 برود. چند وقت پیش در سفری به چین، شاهد بودم که سرعت مجاز روی پلی 53 کیلومتری که فرودگاه شانگهای را به شهر شانگهای متصل می کند، 120 کیلومتر بر ساعت است. البته شرایط آن پل با پل صدر فرق دارد، اما با این حال سرعت 70 کیلومتر برای پل صدر کم است و می توان 10 تا 20 کیلومتر به این سرعت افزود تا از بار ترافیک کاسته شود.
با همه این اوصاف، باید منتظر ماند و دید مدیریت شهری برای کاهش ترافیک و معطلی شهروندان در پروژه ای که گفته می شود موجب 145 میلیارد تومان صرفه جویی اقتصادی ظرف یک سال شده، چاره ای می اندیشد یا خیر.
سخنگوی باشگاه استقلال گفت: لیست ورودی و خروجیهای استقلال را نه تائید میکنم و نه تکذیب.
به نقل از سایت باشگاه استقلال،سعید افجهای سخنگوی باشگاه استقلال درباره اعلام لیست ورودی و خروجی های استقلال در نیم فصل لیگ برتر گفت: تمامی این صحبتها تنها گمانهزنی رسانه ای است که در رسانه ها منتشر شده است. البته ما این لیستها را تایید و تکذیب نمی کنیم اما لیست اصلی استقلال که توسط سرمربی تیم به مدیرعامل ارائه شده است بعد از بازی پیش رو اعلام خواهد شد.