واژه جعلی خلیج عربی را چه کسی اختراع کرد؟

وبلاگ > تهرانی، مهدی - در دهه 60 میلادی در هنگامه نزاع لفظی و کلامی و عملیاتی مصر و اسرائیل با یکدیگر؛ جمال عبدالناصر رئیس جمهور مقتدر مصر که در پی تشکیل پان عربیسم شدیدا در بین اعراب محبوب بود ؛ سیاست‌های خصمانه‌ای علیه ایران اتخاذ کرد. بود فلذا لحن وی نیز نسبت به ایران برگشت و واژه خیلج عربی را در عمده سخنرانی‌های پرشورش که میلیون‌ها شنونده داشت به کار برد. واژه‌ای که صد البته او اختراع نکرده نبود.

پیش از او سلطنت‌طلبان عراقی در دهه 50 میلادی (30 شمسی) و پس از آن در اوایل کودتای حسن‌البکر در عراق واژه منحوس و جعلی خلیج عربی توسط آنان به کار گرفته می‌شد. در واقع به نظر می‌رسد این دولت‌های عراقی( چه سلطنت طلبان و چه بعثیون) بودند که به همراه ملیون عرب ضد ایرانی؛  در این بازه‌ی زمانی واژه خلیج عربی را اختراع کردند.

 پس از خاتمه کار ناصر در سال 1970 تا مدتی از واژه‌ی خلیخ عربی خبری نبود. در میانه‌های دهه 80 و اوایل دهه 90 میلادی بازهم استعمال و استفاده از این واژه شدت گرفت که تاکنون با حدت ادامه دارد. امارت متحده عربی اکنون سردمدار استفاده از این واژه‌ی جعلی است و چندین کشور عربی دیگر نیز با اینان همداستان و هم قصه شده‌اند.

 پول‌های بادآورده نفت نیز در این مسیر راهگشای اعراب شده است. به نحویکه برخی محافل آکادمیک و  دانشگاهی و همچنین بعضی از بنگاه‌های معتبر انتشاراتی اروپایی و آمریکایی به همراه چندین شبکه تلویزیونی در برنامه‌ها؛ کتاب‌ها و بعضا نقشه‌های جغرافیایی بواسطه دریافت پول؛ نام زیبا و تاریخی و به حق خلیخ فارس را دستخوش تغییر قرار داده و عمدا واژه منحوس خلیج عربی را در تولیدات‌شان جایگزین کرده‌اند.

در این میان اما باید از چندین مرکز دانشگاهی آمریکایی و اروپایی و همچنین چند بنگاه انتشاراتی معتبر نیز یاد کرد که اگرچه ابتدا به ساکن در دام اعراب افتادند اما در ادامه در برنامه‌ها و یا تجدید چاپ برخی از کتب و نقشه‌ها دوباره نام خلیج فارس را استفاده کردند.

در سریال‌های  تلویزیونی سالهای اخیر؛ نیز تولیدات پر بنیه و جذابی مانند مجموعه 24 ( قسمت 1 تا 9 محصول 2001 تا 2014) همواره در نقل قول‌هایش واژه خلیج فارس را استفاده کرده است. در سریال " تاریخ ناگفته ایالات متحده آمریکا" محصول 2012 ساخته اولیور استون نیز جای جای از نام خلیج فارس استفاده شده است.

در مقابل سریال‌هایی مانند "هملند" هرگز واژه خلیج فارس را استفاده نکرده و یا از کلمه بی معنی خلیج و یا خلیج عربی استفاده کرده‌اند.

امیر اسدالله علم نخست وزیر اسبق و وزیر دربار شاه روایتی در این باره دارد که دکتر علینقی عالیخانی ویراستار یاددشت‌های وی نیز بر آن پاورقی زده است:

سه شنبه 48/10/16

صبح شرفیاب شدم... کتاب انتشارات جامع الازهر مصر را که در 1956 چاپ شده بود ، تقدیم داشتم که در آن به وضوح خلیج فارس ذکر شده است. فرمودند؛ خود ناصر در نطق‌های خودش خلیج فارس می‌گفت. اول دفعه عبارت خلیج عربی را روزنامه تایمز لندن استعمال کرد و در دهان اعراب گذاشت¹. عرض کردم بفرمائید به آنها درس داد. فرمودند همین طور است...

1-نخستین بار در دهه 50 شمسی این نام گذاری«خلیج عربی» میان برخی عرب‌های ضد ایران - از جمله عراقی‌ها که هنوز رژیم سلطنتی داشتند- باب شد. و سپس ملیون عرب آن را پذیرفتند. انتساب ابتکار این نام به تایمز لندن افسانه ای بیش نیست.

کلید واژه ها: تاریخ معاصر -